ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

Ιανουάριος 2010

Αγαπητές  φίλες,

Καλή χρονιά σε όλες, και στις οικογένειές σας! Και ας ευχηθούμε όλα να εξελιχθούν «κατ’ ευχήν» για τη χώρα μας, παρά τα νέφη που έχουν συσωρευθεί στον ορίζοντα…

Το 2009 , έκλεισε για το ΕΣΕ με την ολοκλήρωση δυο σημαντικών προσπαθειών μας. Η πρώτη: Η παρουσίαση και κυκλοφορία της Επετειακής Εκδόσεως για τα 100μας χρόνια «100 χρόνια Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων», που έγινε στις 2 Δεκεμβρίου, το μεσημέρι στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, με μεγάλη επιτυχία (αναλυτική αναφορά σε άλλο σημείο του ενημερωτικού σημειώματος). Η δεύτερη: η εκτύπωση μέσα στο Δεκέμβρη των Πεπραγμένων της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης της Ομοσπονδίας(8-10-2008) με αφορμή την εκατονταετία και της Κεντρικής Επετειακής Εκδήλωσης στην Αίθουσα της Παλαιάς Βουλής στις 9-10-2008.

Ικανοποίηση μας προκάλεσε και η αύξηση του αριθμού των γυναικών στη νέα Βουλή, μετά τις εκλογές του Οκτωβρίου και ιδίως η εντυπωσιακή παρουσία τους σε ανώτατες κυβερνητικές θέσεις. Η επιτυχία τους θα κρίνει πολλά για το μέλλον των Ελληνίδων σε θέσεις εξουσίας.

Τέλος, και στο επίπεδο του Διεθνούς Συμβουλίου Γυναικών(ICW-CIF) μας ικανοποίησε πολύ η εκλογή στην Προεδρία του της Ευρωπαίας κυρίας Cosima Schenk για την προσωπικότητα και τις ικανότητες της οποίας τρέφουμε ιδιαίτερη εκτίμηση.

Σας υπενθυμίζουμε την Κοπή της Πίτας μας, που θα γίνει την Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου στο Ξενοδοχείο Αμαλία. Όπως πάντα, έχουν προσκληθεί οι Ελληνίδες που βραβεύθηκαν από την Ακαδημία Αθηνών.

Φροντίστε να προμηθευτείτε έγκαιρα τις προσκλήσεις σας. Σας περιμένουμε για να αρχίσει καλά και αυτή η χρονιά!

Με θερμούς χαιρετισμούς,

Η Πρόεδρος

Έφη Καλλιγά

«100 ΧΡΟΝΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ»

Η έκδοση έγινε με αποκλειστική χορηγία της Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος. Όποιο μέλος του ΕΣΕ επιθυμεί να του στείλουμε ταχυδρομικά ένα αντίτυπο, ας μας το ζητήσει, γράφοντας καθαρά τη διεύθυνσή του.

Σημειώνουμε ότι για την αποστολή χρησιμοποιούμε το επετειακό γραμματόσημο των Ελληνικών Ταχυδρομείων. Κρατήστε το λοιπόν, είναι συλλεκτικό!

Παραθέτομε την αναφορά που κυκλοφόρησε από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Τύπου την ημέρα της παρουσίασης της έκδοσης.

«100 χρόνια ιστορίας του Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων

Ασπρόμαυρες φωτογραφίες από το βάθος των δεκαετιών, παλιά προγράμματα εκδηλώσεων και εξώφυλλα «αρχαίων περιοδικών, παλιά και νέα άρθρα για το παρελθόν , το παρόν και το μέλλον, μα πάνω από όλα μνήμες από αγώνες ενός όχι και τόσο μακρινού χθες. Τα 100 χρόνια μιας ανηφορικής αλλά γόνιμης πορείας που σημάδεψαν τη θέση της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία ξεδιπλώνονται μέσα από ένα βιβλίο, την επετειακή έκδοση «100χρόνια Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων» που παρουσιάστηκε σήμερα το μεσημέρι στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ από τα μέλη του ΕΣΕ υπό την αποκλειστική χορηγία της εθνικής Τράπεζας.

Πρόκειται για μεγάλο τόμο 161 σελίδων που ανατρέχει μέσα από πρωτοβουλίες και αγώνα των μελών του ΕΣΕ σε δύσκολες εποχές για την οικογενειακή, κοινωνική και πολιτική θέση της γυναίκας, μιας ομοσπονδίας που συστήθηκε το 1908 συσπειρώνοντας 50 γυναικείες οργανώσεις γύρω απόένα κοινό στόχο, την βελτίωση της ζωής των γυναικών στη χώρα μας.

Μια έκδοση που αφήνει ανεξίτηλα κάτι από την ιστορία των γυναικείων αγώνων στην Ελλάδα, όπως είπε η πρόεδρος του ΕΣΕ Έφη Καλλιγά, εκφράζοντας τη χαρά αλλά και την περηφάνια των μελών για ένα έργο που υλοποιήθηκε εξ ολοκλήρου από τις γυναίκες της ομοσπονδίας. Αλλά και τη χαρά της ανακάλυψης πτυχών αυτής της ιστορίας, όπως είπε η ίδια, που η μνήμη δεν είχε συγκρατήσει.

Η έκδοση χωρίζεται σε δύο μέρη, την αναδρομή σε στιγμές του παρελθόντος με έντυπο και φωτογραφικό υλικό αφενός και, την αποτίμηση του έργου του ΕΣΕ αυτά τα 100χρόνια από μέλη και καταξιωμένες επιστήμονες που καταθέτουν στις εισηγήσεις τους προβληματισμούς επί σύγχρονων θεμάτων που απασχολούν τις γυναίκες διαχρονικά, όπως: οικογένεια και γυναίκα, γυναίκα και απασχόληση, αγρότισσα, γυναίκα και πολιτική, συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας των φύλων και των κοινωνικών δικαιωμάτων, σπουδές και έρευνα για το φύλο, φτώχεια και γυναίκες τον 21 αιώνα, το ΕΣΕ στα χρόνια της Μικρασιατικής καταστροφής, μετανάστριες στην Ελλάδα.

Τις προσπάθειες και τις κατακτήσεις των γυναικών γενικότερα αλλά και την προοπτική και τους προβληματισμούς μέσα από τις σελίδες της έκδοσης επισήμανε στην εκδήλωση η δημοσιογράφος-συγγραφέας κυρία Πόλυ Μηλιώρη, τονίζοντας ότι η έκδοση αυτή δεν είναι για να πει κανείς ένα επετειακό «μπράβο» σε κάποια απολιθώματα φεμινισμού αλλά για να συμβάλλουμε όλοι όπως μπορούμε στην πρόοδο της δημοκρατίας.»

Εν όψει της επικείμενης Ευρω-Μεσογειακής Υπουργικής Διάσκεψης στο Μαρόκο 11-12 Νοεμβρίου 2009, υποβάλλαμε στον Πρωθυπουργό για ενημέρωσή του, στο πρωτότυπο και σε μετάφραση στα Ελληνικά, το Τελικό Πόρισμα της Συνάντησης Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων με θέμα «Gender Equality in the Euro-Mediterranean Region: From Framework to Action». Στην Συνάντηση αυτή η οποία έλαβε χώραν στην Κωνσταντινούπολη 24-25 Οκτωβρίου 2009, η Ομοσπονδία μας εκπροσωπήθηκε από την Ελένη Βαλάσση-Αδάμ. Ήδη αποστείλαμε το πρωτότυπο τόσο στο Διεθνές Συμβούλιο Γυναικών όσο και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο του Διεθνούς Συμβουλίου Γυναικών για την περαιτέρω προώθησή του.

Στις 24-25 Οκτωβρίου 2009, περισσότεροι από 120 εκπρόσωποι ανεξάρτητων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των δικαιωμάτων των γυναικών και των δικαιωμάτων του ανθρώπου από χώρες της Μεσογείου και της Ευρώπης συναντήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη για να κάνουν εισηγήσεις προς την Ευρω- Μεσογειακή Υπουργική Σύνοδο για την Ενίσχυση του Ρόλου των Γυναικών στην Κοινωνία, που θα λάβει χώρα στο Μαρόκο στις 11-12 Νοεμβρίου 2009.

Αυτές οι εισηγήσεις βασίστηκαν σε μιαν αξιολόγηση της εφαρμογής των Συμπερασμάτων των Υπουργών για την Ενίσχυση του Ρόλου των Γυναικών στην Κοινωνία, που αναφέρονται συνήθως ως Σχέδιο Δράσης της Κωνσταντινούπολης (IPA , Istanbul Plan of Action). Αυτή η αξιολόγηση εξετάζεται στην «Σκιώδη Έκθεση επί της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης της Κωνσταντινούπολης (IPA): Ισότητα των φύλων στην περιοχή της Ευρω-Μεσογείου: Από το Σχέδιο Δράσης στη Δράση; (Δες: http://en.euromedrights.org/files.php?force &file=emhrn-publications/istanbul_action_plan_shadow_report_ENG_896104668.pdf)

Η υπογραφή του ΣΔΚ (IPA) το 2006 από χώρες μέλη της Ε.Ε. και Μεσογειακούς εταίρους έγινε δεκτή από την κοινωνία των πολιτών ως ένα περιφερειακό εργαλείο για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην περιοχή της Ευρω – Μεσογείου παρόλη την έλλειψη συγκεκριμένων σημείων αναφοράς, δεικτών και δεσμευτικών προβλέψεων. Ωστόσο, τρία χρόνια αργότερα, η ίση συμμετοχή γυναικών και ανδρών σε όλους τους τομείς της ζωής, πράγμα που θεωρείται καθοριστικό στοιχείο της δημοκρατίας, απέχει πολύ από του να έχει επιτευχθεί.

Η Σκιώδης Έκθεση αποκαλύπτει περιορισμένη εφαρμογή του ΣΔΚ (IPA) και περιορισμένη επίδραση στην προώθηση της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών στην περιοχή. Το δυναμικό του ΣΔΚ (IPA) στην διαμόρφωση πολιτικής των φύλων παρεμποδίστηκε σημαντικά από την έλλειψη συγκεκριμένων, επαρκών και δεσμευτικών μέτρων. Προς το παρόν το ΣΔΚ (IPA) παραμένει μια διακήρυξη και απαιτείται μια ουσιαστική δέσμευση για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών στην περιοχή σε τρεις τομείς δράσης που έθεσε το ΣΔΚ (IPA): τα πολιτικά και αστικά δικαιώματα των γυναικών , τα κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα και την αέναο ανάπτυξη των γυναικών, και τα δικαιώματα των γυναικών στην πολιτιστική σφαίρα περιλαμβανομένου και του ρόλου της επικοινωνίας και των ΜΜΕ.

Η Κοινή Διακήρυξη της Συνόδου Κορυφής του Παρισιού,13 Ιουλίου 2008, που εγκαινίασε την Ένωση για τη Μεσόγειο παραλείπει να αναφερθεί στην προώθηση της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων των γυναικών ως προτεραιότητα. Πολιτικά, αστικά, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτισμικά δικαιώματα δεν ενσωματώθηκαν στις Συμφωνίες της Ένωσης μεταξύ Ε.Ε. και των Εταίρων της ή μέσα στα Σχέδια Δράσης της Πολιτικής Γειτονίας της Ευρώπης. Ενώ η διεθνής κοινότητα θα εορτάζει την 30η επέτειο της CEDAW τον Νοέμβριο 2009, γυναίκες στην περιοχή Ευρω-Μεσογείου παραμένουν θύματα βίας που βασίζεται σε διακρίσεις φύλου, και εκτεθειμένες σε διακρίσεις πατριαρχίας στην οικογένεια, στην κοινότητα και στην κοινωνία. Ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες είναι αυτές των μεταναστριών , των ευρισκομένων σε περιοχές συρράξεων και στρατιωτικής κατοχής. Πολλές χώρες δεν έχουν άρει τις επιφυλάξεις τους για την CEDAW, ειδικότερα για το άρθρο 2 όπου αναφέρεται ότι : «Τα κράτη – μέλη καταδικάζουν τις διακρίσεις εναντίον γυναικών σε όλες τις μορφές, συμφωνούν να ακολουθήσουν με κάθε κατάλληλο μέσο και χωρίς καθυστέρηση μια πολιτική εξάλειψης των διακρίσεων εναντίον των γυναικών». Ακόμα και στις χώρες της περιοχής της Ευρω-Μεσογείου που προσάρμοσαν την νομοθεσία τους σύμφωνα με την CEDAW, οι νόμοι δεν εφαρμόζονται επαρκώς. Μάλιστα, υπήρξε και κάποια οπισθοδρόμηση τα τελευταία χρόνια.

Αρκετοί παράγοντες έχουν αυξήσει τα εμπόδια στην ισότητα των φύλων στην περιοχή. Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της στην ανθρώπινη ασφάλεια, η Ισραηλινή κατοχή, ένοπλες συγκρούσεις, η έλλειψη δημοκρατίας και των βασικών ελευθεριών, περιοριστικές πολιτικές που επηρεάζουν τους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο, τους μετανάστες, η άνοδος θρησκευτικών και πατριαρχικών φονταμενταλισμών και η αξιοποίησή τους από κυβερνήσεις κάνουν τις γυναίκες πιο ευάλωτες και απαιτούν επειγόντως θέσεις και δράσεις από όλες τις Ευρω-Μεσογειακές χώρες. Η έλλειψη πολιτικής βούλησης στις χώρες του Νότου και η έλλειψη αληθινού ενδιαφέροντος στις χώρες του Βορρά έχουν επιδράσει αρνητικά στην πρόοδο της ισότητας των φύλων στην περιοχή καθώς και στην εφαρμογή του ΣΔΚ (IPA). Έχοντας υπόψη μας τα παραπάνω, πώς μπορούμε να περιμένουμε ότι θα επιτύχουμε ισότητα των φύλων όταν η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών παρεμποδίζεται και οι εκπρόσωποί της παρενοχλούνται;

Εμείς οι συμμετέχοντες στην συνάντηση της κοινωνίας των πολιτών στην Κωνσταντινούπολη 24-25 Οκτώβρη 2009,

Θεωρούμε ότι οι συναντήσεις στο Μαρόκο προσφέρουν μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία να αποκατασταθεί η τροχιά του ΣΔΚ (IPA) και να εξελιχθεί σε ένα συγκεκριμένο εργαλείο για την προώθηση της ισότητας των φύλων και την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών, σε συμπλήρωση και συντονισμό με τους υπάρχοντες εθνικούς, περιφερειακούς και διεθνείς μηχανισμούς. Τώρα είναι η ώρα για τις κυβερνήσεις των χωρών της Ευρω-μεσογείου να θέσουν υψηλότερους στόχους και να ξεκινήσουν άμεση και αποτελεσματική δράση.

Συστήνουμε στην Διάσκεψη των Υπουργών στο Μαρόκο:

α- Να επαναβεβαιώσει τη συλλογική τους δέσμευση για την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών ως παγκόσμια αξία και ως καθαρό και σαφή στόχο του ΣΔΚ (IPA) ή οιουδήποτε περιφερειακού σχεδίου δράσης μέσα στον Ευρω-Μεσογειακό χώρο που αναφέρεται στις γυναίκες, συμφώνως προς τις Ευρωπαϊκές συνθήκες και τις διεθνείς συμβάσεις.

β- Να σεβαστεί τη δέσμευσή τους προς την CEDAW αίροντας όλες τις επιφυλάξεις και επικυρώνοντας το Προαιρετικό Πρωτόκολλο λαμβάνοντας επίσης όλα τα απαραίτητα μέτρα για την εναρμόνιση των συνταγμάτων και της εθνικής νομοθεσίας στην CEDAW και εξασφαλίζοντας την πλήρη εφαρμογή της.

γ- Να αναγνωρίσει πλήρη πολιτικά δικαιώματα σε όλες τις γυναίκες που διαβιούν στην περιοχή της Ευρω-Μεσογείου περιλαμβανομένων των μεταναστριών, και να εξασφαλίσει την κοινωνική, πολιτική, οικονομική και νομική ενδυνάμωσή τους. Τούτο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την εξασφάλιση ίσων κληρονομικών δικαιωμάτων, πρόσβαση και κυριότητα γης, καθώς και ίση πρόσβαση στην εργασία και ίση αμοιβή για εργασία ίσης αξίας κ.α.

δ- Να κάνει επειγόντως, συνδυασμένες και ικανές προσπάθειες για την προστασία γυναικών και κοριτσιών που βρίσκονται σε συνθήκες στρατιωτικής κατοχής και συγκρούσεων, και ειδικά για τις Παλαιστίνιες, από βία, καταπάτηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και εγκλήματα πολέμου και να δημιουργήσει μηχανισμούς που εμπλέκουν γυναίκες στους μηχανισμούς ειρήνευσης και ασφάλειας, θεσπίζοντας εθνικά σχέδια δράσης σύμφωνα με το Ψήφισμα SC1325 των Ηνωμένων Εθνών.

ε- Να διαμορφώσει και να υιοθετήσει ειδικούς νόμους εναντίον της βίας κατά γυναικών, και να επιβάλλει τους νόμους που υπάρχουν ήδη, εξασφαλίζοντας την εφαρμογή τους.

ζ- Να εξασφαλίσει πως τα αποτελέσματα της Ευρω – Μεσογειακής Υπουργικής Συνόδου στο Μαρόκο θα περιληφθούν στα συμπεράσματα της επόμενης Υπουργικής Συνάντησης Euro-Med των Υπουργών Εξωτερικών, και ότι το θέμα του φύλου θα ενσωματώνεται σε όλα τα συμπεράσματα όλων των Υπουργικών Συναντήσεων της Euro-Med.

η- Να δημιουργήσει αποτελεσματικούς και αξιόπιστους μηχανισμούς υποστηριζόμενους από συγκεκριμένα σχέδια εργασίας ώστε να γίνει το Σχέδιο Δράσης της Κωνσταντινούπολης (IPA) λειτουργικό και να παρακολουθείται η πρόοδος σε όλες τις πολιτικές της Euro-Med σε ότι αφορά την ενίσχυση της ισότητας των φύλων, όπως μέσω εγκαθίδρυσης εθνικών ανεξάρτητων παρατηρητηρίων. Αυτοί οι μηχανισμοί θα πρέπει να έχουν εξασφαλισμένους οικονομικούς πόρους. Το Eυρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρω-Μεσογειακή Κοινοβουλευτική Συνέλευση θα πρέπει να εμπλακούν στο σχεδιασμό και στην παρακολούθηση.

θ- Να εξασφαλίσει ότι το Σχέδιο Δράσης της Κωνσταντινούπολης (IPA) θα ενσωματωθεί πλήρως και αποτελεσματικά στα υπάρχοντα πλαίσια, συγκεκριμένα στην ENP (European Neighborhood Policy, Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας) και στην UfM ( Ένωση για τη Μεσόγειο) και τα εθνικά σχέδια δράσης των χωρών – Εταίρων και σε όλες τις συμφωνίες μεταξύ τοπικών εταίρων. Να εγγυηθούν επίσης τη διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών και ιδιαίτερα με τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, σε επίπεδο εθνικό και περιφερειακό για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της ENP.

ι- Να αναγνωρίσει το ρόλο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και να υποστηρίξει το έργο τους και να προστατέψει την ανεξαρτησία τους καθώς και την ελευθερία τους να δρουν ως ικανοί εταίροι στην προώθηση της παρακολούθησης της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης της Κωνσταντινούπολης (IPA),και να εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους σε κάθε διαδικασία χάραξης πολιτικής σχετιζόμενης με τα δικαιώματα της γυναίκας και την ισότητα των φύλων στην περιοχή.
Η Υπουργική Διάσκεψη της Ευρω-Μεσογείου πρέπει να εξασφαλίσει την συμμετοχή της ανεξάρτητης κοινωνίας των πολιτών στη ποικιλομορφία της, ειδικά της Πλατφόρμας ΜΚΟ της Ευρω-Μεσογείου, του Ευρω-Μεσογειακού Δικτύου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και των οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών, να λάβει υπόψη τις συστάσεις τους και να υποστηρίξει κάθε περαιτέρω συντονισμένη πρωτοβουλία για να προωθηθεί η ισότητα των φύλων στην περιοχή.

κ- Να υποστηρίξει μια συνάντηση παρακολούθησης της Ευρω-Μεσογειακής Υπουργικής Διάσκεψης στο Μαρόκο το 2010 με ευρεία συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην ποικιλομορφία της , ειδικά τις οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών και τα δικαιώματα του ανθρώπου, να αξιολογήσει τα αποτελέσματα της Διάσκεψης και να αναζητήσει τρόπους κοινής εργασίας σε αυτή τη διαδικασία ώστε να υποστηρίξει την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών στην περιοχή. Αυτή η συνάντηση θα εξασφαλίσει ότι η ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών θα είναι ενσωματωμένα σε κάθε θέμα στο Civil Forum του 2010.

Υπενθυμίζομε ότι η ισότητα των φύλων είναι μια εκ των ων ουκ άνευ συνθηκών της δημοκρατίας και της ανάπτυξης και ότι ουδεμία δικαιολογία υπάρχει για να καθυστερεί η προώθηση των ίσων δικαιωμάτων για γυναίκες και άντρες και για να μπει τέλος στην βία κατά των γυναικών.